CÔNG DỤNG CỦA HOẠT CHẤT CARBOSULFAN TRONG NÔNG NGHIỆP

Hoạt chất Carbosulfan là một hoạt chất thuộc nhóm thuốc trừ sâu carbamate, nổi bật với khả năng tác động nhanh và phổ rộng lên nhiều loại sâu hại nguy hiểm trong nông nghiệp. Nhờ hiệu lực mạnh, thấm sâu tốt và tác dụng kéo dài, Carbosulfan được sử dụng rộng rãi trên các loại cây trồng như lúa, cà phê, tiêu, rau màu, cây ăn trái.... Bài viết sau Halong Agrochem muốn chia sẻ rõ hơn Carbosulfan là gì, công dụng cụ thể ra sao và cách sử dụng an toàn, hiệu quả trong thực tế canh tác

1. Tìm hiểu chung về hoạt chất Carbosulfan

Hoạt chất Carbosulfan có công thức hóa học là C20H32N2O3S. Hoạt chất này được phát triển vào những năm 1980 với mục tiêu thay thế một số loại thuốc độc hại hơn trong nhóm lân hữu cơ.

Carbosulfan có tác động tiếp xúc và vị độc mạnh – tức là sâu có thể bị tiêu diệt khi bò qua vùng phun thuốc hoặc khi ăn lá, thân, hoa, quả đã xử lý thuốc. Bên cạnh đó, hoạt chất này thẩm thấu nhanh vào biểu bì lá và xâm nhập vào hệ thần kinh của côn trùng, gây rối loạn, tê liệt và chết sau một thời gian ngắn.

Một điểm nổi bật là Carbosulfan có khả năng phân hủy nhanh trong môi trường, giảm nguy cơ tồn dư trên nông sản, đồng thời ít ảnh hưởng đến cây trồng so với một số hoạt chất cũ.

Hoạt chất Carbosulfan

2. Cơ chế tác động của hoạt chất Carbosulfan

• Carbosulfan hoạt động bằng cách ức chế enzyme acetylcholinesterase trong hệ thần kinh côn trùng. Khi enzyme này bị ức chế, tín hiệu thần kinh không được ngắt đúng cách, khiến sâu bị co giật, tê liệt và chết nhanh chóng.
• Hoạt chất này không chỉ tác động lên sâu trưởng thành mà còn hiệu quả với sâu non và trứng, đặc biệt hiệu quả trong giai đoạn đầu phát sinh dịch hại. Nhờ đó, Carbosulfan giúp phòng trừ sâu triệt để và kéo dài thời gian tái xâm nhập của sâu hại.

Công thức hoá học của hoạt chất carbosulfan

3. Hoạt chất Carbosulfan có tác dụng như thế nào trong nông nghiệp

3.1. Đặc trị các loài sâu khác nhau

• Carbosulfan được sử dụng rộng rãi để phòng trừ nhiều loại sâu phổ biến, trong đó có:
• Sâu đục thân (lúa, ngô, cà phê): Là loại sâu cực kỳ nguy hiểm, gây mất năng suất nghiêm trọng. Carbosulfan thấm sâu, diệt được sâu non ẩn nấp trong thân cây.
• Sâu cuốn lá (lúa, bắp, dưa hấu): Hoạt chất này giúp tiêu diệt sâu non nhanh chóng, ngăn ngừa khả năng phát tán thành dịch lớn.
• Bọ trĩ (ớt, hành, hoa màu): Bọ trĩ thường ẩn dưới lá non, gây xoăn lá, thối hoa. Carbosulfan có khả năng diệt sâu ngay cả ở những vị trí khó tiếp cận.
• Rầy nâu (lúa, điều, cà phê): Với cơ chế vị độc mạnh, thuốc khiến rầy ngừng chích hút và chết chỉ sau vài giờ tiếp xúc.
• Rệp sáp (cây ăn trái, cà phê): Thường bám chặt trên cành, gân lá, khó trị. Carbosulfan có hiệu quả cao khi phun sớm, tiêu diệt triệt để.

3.2. Bảo vệ cây trồng 

Carbosulfan có tính thẩm thấu mạnh vào biểu bì và hệ mạch dẫn, từ đó lan truyền trong mô cây. Điều này giúp thuốc bảo vệ cả phần tán lá, cành, thân – những nơi sâu có thể ẩn nấp.

Đặc biệt, thuốc có thể được áp dụng dưới hình thức xử lý gốc hoặc phun lên lá, cho phép linh hoạt trong nhiều mô hình canh tác, từ cây lương thực ngắn ngày đến cây công nghiệp, cây ăn trái lâu năm.

Tác dụng của hoạt chất carbosulfan

4. Các loại cây trồng nào thường sử dụng hoạt chất Carbosulfan

Carbosulfan được đăng ký sử dụng trên nhiều loại cây trồng khác nhau tại Việt Nam và thế giới. Một số ứng dụng phổ biến gồm:

• Lúa: Đặc trị sâu đục thân, bọ trĩ, rầy nâu, sâu cuốn lá.
• Cà phê – Tiêu: Trị rệp sáp, sâu đục thân, bọ xít muỗi.
• Điều, sầu riêng: Trị sâu đục trái, rầy chích hút.
• Rau màu: Dưa hấu, bắp cải, hành, cà chua – trị bọ trĩ, sâu tơ, rệp.
• Cây ăn trái: Xoài, cam, bưởi – trị sâu vẽ bùa, rệp sáp, sâu đục quả.

Cây trồng có thể sử dụng hoạt chất Carbosulfan

5. Ưu điểm nổi bật của hoạt chất Carbosulfan

Carbosulfan ngoài công dụng có thể sử dụng được đa dạng trên nhiều loại cây trồng mà còn có những ưu điểm nổi bật như: 

• Tác động mạnh – tiêu diệt nhanh: Sâu bị ảnh hưởng chỉ sau vài giờ xử lý.
• Phổ rộng: Trị được nhiều loài sâu hại khác nhau, cả miệng nhai và chích hút.
• Hiệu lực kéo dài: Bảo vệ cây từ 7–10 ngày tùy điều kiện thời tiết.
• Thích hợp nhiều hình thức canh tác: Có thể phun, tưới gốc hoặc xử lý đất.
• Không gây cháy lá: An toàn cho cây trồng khi dùng đúng liều lượng
• Các sản phẩm này thường có dạng lỏng (SC, EC) dễ pha trộn, phù hợp với nhiều loại máy phun. Hàm lượng hoạt chất phổ biến từ 200 – 250g/lít.

6. Hướng dẫn sử dụng hoạt chất Carbosulfan hiệu quả

• Pha đúng liều lượng: Thường từ 20 – 30ml/bình 16 lít, hoặc theo hướng dẫn từng sản phẩm.
• Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát: Khi sâu non còn hoạt động và thuốc bám lá tốt hơn.
• Không phun khi trời sắp mưa: Tránh thuốc bị rửa trôi.
• Luân phiên với hoạt chất khác: Như Abamectin, Emamectin, Lambda-cyhalothrin… để tránh hiện tượng sâu kháng thuốc.

Nông dân phun hoạt chất carbosulfan

7. Lưu ý an toàn khi sử dụng hoạt chất Carbosulfan

Carbosulfan là hoạt chất có độc tính trung bình với người và động vật, nên cần tuân thủ nguyên tắc an toàn:

• Trang bị đầy đủ bảo hộ khi pha và phun thuốc (khẩu trang, găng tay, mắt kính).
• Không được ăn uống, hút thuốc trong khi phun thuốc.
• Nên bảo quản thuốc nơi khô ráo, xa tầm tay trẻ em.
• Không để thuốc dính vào nguồn nước ao, hồ, vì có thể ảnh hưởng đến sinh vật thủy sinh.
• Tuân thủ thời gian cách ly: Thường 7 – 14 ngày tùy loại cây.

An toàn khi sử dụng hoạt chất carbosulfan

Hoạt chất Carbosulfan là một trong những thành phần trong trừ sâu hiệu quả, mạnh và linh hoạt nhất hiện nay, đặc biệt đối với các loại sâu nguy hiểm như sâu đục thân, sâu cuốn lá, bọ trĩ, rệp sáp… Với cơ chế tác động nhanh, phổ rộng và hiệu lực kéo dài, hoạt chất này giúp nông dân bảo vệ cây trồng tốt hơn, nâng cao năng suất, chất lượng nông sản. Halong Agrochem mong rằng sẽ giúp bà con hiểu rõ hơn về hoạt chất Carbosulfan để có thể chọn lựa sản phẩm thuốc BVTV phù hợp cho vùng trồng và đất trồng.